Σε τούτο το βράχο, που αετοί και γεράκια έφτιαχναν τις φωλιές τους, εδώ κάποιοι χριστιανοί, άγνωστο ποιοι, πως και πότε, (μπορεί να ήταν καλογριές ή καλόγεροι, αλλά μπορεί και Τσορωταίοι), εκκλησούλα χτίσανε στο κοίλωμα του βράχου και την αφιερώσανε στης Παναγιάς τη χάρη.
Έτσι και η ρεματιά πείρε το όνομά της κι έμεινε πλέον γνωστή, ως της Παναγιάς το ρέμα. Τούτο το ρέμα, που δεν είναι ρέμα αλλά φαράγκι, το περνούσαν υποχρεωτικά οι κάτοικοι των δύο χωριών Τσορωτά και Φίλια γιατί ήταν ο μόνος σύντομος δρόμος πρόσβασης στην Κλειτορία που ήταν συγκοινωνιακός κόμβος αλλά και έδρα Δήμου με όλες τις υπηρεσίες. Ο δρόμος, όμως, μέχρι το 1950, (κατά το 1950 άρχισε η κατασκευή του ήδη υπάρχοντος ασφαλτόστρωτου Επαρχιακού δρόμου) ήταν στενός, κρημνώδης (ιδίως από τη στροφή της Αγίας Παρασκευής και μέχρι του Μαρίνη την τρύπα), δύσβατος και επικίνδυνος.
Αν οι κτήτορες ήταν καλόγριες ή καλόγεροι, πρέπει να βρέθηκε εικόνα της Παναγίας, φυλαγμένη στο κοίλωμα του βράχου, έτσι να έχτισαν, στη χάρη της, το εκκλησάκι και παράλληλα να έχτισαν στην απέναντι πλαγιά του ορεινού όγκου του Προφήτη Ηλία Μονή και να μόναζαν σ’ αυτή, μέχρι που ενδεχομένως καταποντίστηκε από μεγάλη κατολίσθηση.
Το πιθανότερο είναι να έγινε κάτι τέτοιο καθ’ ότι οι αποχρώσες ενδείξεις που υπάρχουν συνηγορούν προς τούτο. α)Ένεκα της κατολίσθησης που πρέπει να έγινε ύστερα από μεγάλη και παρατεταμένη νεροποντή, όπου μεγάλο κομμάτι γης, αποκολλήθηκε από τον ορεινό όγκο του προφήτη Ηλία .β) Η εμφάνιση των βράχων του Μπουρίνι (δεν είναι τυχαία η ονομασία τους). γ) Η Σάρα που υπάρχει κάτω από τα βράχια και φτάνει μέχρι σχεδόν τον δρόμο. δ) Ο σχηματισμός της περιοχής Κράτουλα (μορφολογία εδάφους). ε) Το μη συμπαγές έδαφος από το εκκλησάκι της Αγίας Παρασκευής και μέχρι το χωράφι της Ρήγαινας προς τα Μαζέικα, που λόγω της σαθρότητας του εδάφους, συνεχώς ολισθαίνουν μικρές πέτρες και χώματα με την παραμικρή νεροποντή, δημιουργώντας προβλήματα στο δρόμο. στ) Ένας πωρόλιθος ευρισκόμενος στη ρίζα του δέντρου (μπρίνου) που υπάρχει στην είσοδο της εκκλησούλας Αγίας Παρασκευής που μοιάζει με κιονόκρανο,
και τέλος το ίδιο το εκκλησάκι που το έχτισε άγνωστη χριστιανή από του Φίλια και το αφιέρωσε στην Αγία Παρασκευή που υποδηλώνει ότι η μονή ήταν αφιερωμένη στη χάρη της.
Αν δεν συμβαίνει αυτό το ενδεχόμενο, πρέπει να δεχτούμε ότι το έχτισαν Τσορωταίοι εφόσον τα Τουρκοβούνια είναι στην κτηματική περιουσία του χωριού Τσορωτά, και χτίστηκε με στόχο να επικαλούνται την προστασία της Παναγιάς για την ασφαλή διάβαση του δύσβατου και λίαν επικίνδυνου δρόμου της χαράδρας.
Όπως και να έχει το ιστορικό της εκκλησούλας, η μοίρα το θέλησε να γίνει απόρθητο φρούριο και φύλακας άγγελος για τους απροσκύνητους Τσορωταίους και Φιλαίους που κλείστηκαν εκεί για να γλιτώσουν την ατίμωση από τις ορδές του Ιμπραήμ που στρατοπέδευσε για δεύτερη φορά το 1826 στην περιοχή. Το Ιστορικό της μάχης που δόθηκε, την αναφέρει ο Λευκάσιος Δικηγόρος-μουσικολόγος και ιστορικός Δρ. Δημήτριος Οδυσσέως Σταθακόπουλος στις σελίδες 66-69 του πονήματός του, με τίτλο, Λευκάσιοι (Τσορωταίοι) Αγωνιστές του 1821, που αποτέλεσε προδημοσίευση του Βιβλίου του <<Το Λευκάσιον – Τσορωτά Καλαβρύτων στο χώρο και στο χρόνο>> ΑΘΗΝΑ 2000. Ο εν λόγω συγγραφέας, γράφει: << Τον Ιούλιο του 1826, τα στρατεύματα του Ιμπραήμ επέδραμαν για δεύτερη φορά κατά της περιοχής της Κλειτορολευκασίας. Οι άμαχοι των χωριών, έντρομοι κατέφυγαν για άλλη μια φορά στα βουνά, τις τρύπες και τις σπηλιές προκειμένου να αποφύγουν τη σφαγή, το βιασμό και την αιχμαλωσία που σίγουρα θα κατέληγε σε σκλαβοπάζαρο. Μεγάλο μέρος του στρατεύματος κατασκήνωσε στην περιοχή που ακόμα και σήμερα ονομάζεται <<Τουρκοβούνια>>, πάνω από το ρέμα της Παναγιάς, στο δεξιό μέρος του δρόμου Κλειτορίας (Μαζέικα) - Λευκασίου(Τσορωτά ) έως και την περιοχή που ονομάζεται "Ράχη του Μραίμη"(πρόκειται για μικρό ύψωμα κοντά στην πηγή του Αι Νικόλα). Από τις περιοχές αυτές, οι οποίες έχουν το προνόμιο της εποπτείας του γύρωθεν χώρου, οι Αιγύπτιοι επέδραμαν κατά των γειτονικών χωριών (Σκοτάνη, Φίλια, Τσορωτά, Μαζέικα), αλλά και κατά της μονής του Αγίου Αθανασίου την οποία πυρπόλησαν.
Σύμφωνα με τα απομνημονεύματα του Θ. Ρηγόπουλου(σελ.82-83), αλλά και την προφορική τοπική παράδοση, μια μικρή ομάδα κατοίκων του χωριού Φίλια, ίσως και του χωριού Τσορωτά ταμπουρώθηκαν σ’ ένα οχυρωμένο κοίλωμα του βράχου στο ρέμα της Παναγιάς και προσπάθησαν να αντισταθούν στους Αιγυπτίους. Μια ένοπλη ομάδα επιδρομέων προσπάθησε να καταλάβει το οχυρό, αλλά αυτό στάθηκε αδύνατον λόγω του δυσπρόσιτου μέρους. Όπως αναφέρει και ο Θ.Ρηγόπουλος, οι εχθροί πεισθέντες ότι ήταν αδύνατη η κατά μέτωπο κατάληψις του οχυρού, ανέβηκαν στο επάνω μέρος του υψώματος που βρισκόταν το οχυρό και από εκεί έριχναν προς την είσοδό του αναμμένα κλαδιά δένδρων, δέματα ξύλων και θειάφι προσπαθώντας να κάψουν τους ταμπουρωμένους, πράγμα όμως που τελικώς δεν κατόρθωσαν. Η όλη πολιορκία κράτησε 3 ημέρες και αφού τελικώς δεν επιτεύχθηκε κατάληψη, οι πολιορκητές αποχώρησαν. Κατά την διάρκεια της πολιορκίας, όπως αναφέρει ο Θ. Ρηγόπουλος, σκοτώθηκε ο Φιλαίος Νικόλαος Παπαγιαννακόπουλος, ενώ εκτός του οχυρού, πιθανώς σε ενέδρα, σκοτώθηκε άλλος ένας νέος Έλληνας του οποίου το όνομα δεν είναι εξαγριβωμένο, κατά τον συγγραφέα Θεόδ. Αργυρόπουλο όμως ίσως λεγόταν Θανασάκης, Αργυρόπουλος - Δουφεξής ή Κωτσιόπουλος. Εκτός από τα παραπάνω που αναφέρει ο Θ.Ρηγόπουλος, η τοπική προφορική παράδοση δημιούργησε μια ολόκληρη ιστορία αναφορικά με τα γεγονότα που διαδραματίστηκαν στο ρέμα της Παναγιάς κατά την πολιορκία του οχυρού. Ο Πάνος Παπαρηγόπουλος στην Πελοποννησιακή Πρωτοχρονιά του 1965, σελ.212 υποστήριξε ότι ο 16χρονος Θανασάκης σκοτώθηκε όταν πήγε να φέρει στους πολιορκημένους νερό, ενώ ο γυμνασιάρχης Αλ. Σακελλαρόπουλος στη επετηρίδα των καλαβρύτων, το 1970, σελ.63, υποστήριξε ότι ο Θανασάκης σκοτώθηκε εντός του οχυρού. Αντιθέτως η συλλογική μνήμη των κατοίκων των Φιλίων, θέλει τον Θανασάκη να σκοτώθηκε σε ενέδρα επιστρέφοντας από ερωτικό ραντεβού με Οθωμανίδα ή μοναχή. Μάλλον όμως τα παραπάνω δεν αληθεύουν αφού ο Θ. Ρηγόπουλος, που έζησε από κοντά τα γεγονότα, δεν αναφέρει τίποτα για τον Θανασάκη. Το μόνο που αναφέρει, όπως προείπαμε, είναι πως η πολιορκία διήρκησε 3 ημέρες και έληξε αδόξως για τους Αιγυπτίους, από δε τους πολιορκημένους σκοτώθηκε μόνον ο Νικ. Παπαγιαννακόπουλος. Εξάλλου και η συλλογική μνήμη των κατοίκων του χωριού Τσορωτά, διασώζει ακριβώς τις ίδιες μνήμες με τις προαναφερόμενες, με τη διαφορά όμως ότι στους πολιορκημένους προστίθενται και αρκετοί Τσορωταίοι.
Παρότι μέχρι σήμερα από τους τοπικούς συγγραφείς (κυρίως Φιλαίους) δεν έχει δοθεί σημασία σ’ αυτήν την πληροφορία, εμείς πρέπει να θεωρήσουμε ότι αληθεύει, αφού αφενός το ρέμα της Παναγιάς είναι πιο κοντά στο χωριό Τσορωτά και επομένως θα ήταν λογικό να ταμπουρωθούν εκεί και αρκετοί Τσορωταίοι, αφετέρου η δράση και το μέγεθος του Τσορωταίου αγωνιστή Θεοδώρου Μπο(υ)λιαρίτη, ο οποίος μάλιστα άφησε και το όνομά του ως τοπωνύμιο στην περιοχή ( η περιοχή λέγεται ακόμα και σήμερα …στου Μπουλιαρίτη) μας κάνουν να πιστεύουμε ότι τούτος μετά των ανδρών του είχε ισχυρή παρουσία στην περιοχή, πήρε δε μέρος στην άμυνα ως φρουρά προστασίας των αμάχων κατοίκων που είχαν κρυφθεί εκεί.>>
Μετά τη μάχη το εκκλησάκι (οχυρό) έμεινε αμόλυντο αφού δεν πατήθηκε από Αγαρηνού ποδάρι και δεν είναι βέβαιον αν ξαναλειτούργησε, γιατί η επισκεψιμότητά του είναι άκρως επικίνδυνη. Για να ανεβείς, αφού φτάσεις στη ρίζα του βράχου όρθιος, αρχίζεις να ανεβαίνεις με τα τέσσερα μέχρι να φτάσεις σε μια δρύινη σκάλα τεσσάρων σκαλοπατιών που της έλειπε το τρίτο σκαλοπάτι κι αν τύχαινε και κοίταζες κάτω έβλεπες την κύτη του ρέματος. Όσοι τους δόθηκε η ευκαιρία και αψηφώντας τον κίνδυνο, λόγο του νεαρού της ηλικίας, είχαν και την τρέλα να το επισκεφτούν, (όπως ο γράφων το 1952) νόμιζαν πως ένιωθαν την μυρουδιά από το καμένο θειάφι και τα αναμμένα ξύλα που έριχναν οι στρατιώτες του Ιμπραήμ για την κατάληψή του. Το εκκλησάκι πρέπει να είχε συληθεί γιατί δεν είχε τίποτα μέσα εκτός από μια μικρή φτηνή εικόνα της παναγίας βρεφοκρατούσης.
Το δεύτερο από τα δύο Τουρκοβούνια έχει σχέση με τον Τσορωτιώτη αγωνιστή του 1821 Θεόδωρο Μπουλιαρίτη. Ο ίδιος συγγραφέας στο βιβλίο του που προαναφέρθηκε και στις Σελίδες 75-78 γράφει για τον εν λόγω αγωνιστή :
<<Αυξ. Αριθ. 01954\κυτίον140. ΜΠΟ(Υ)ΛΙΑΡΙΤΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ
Ο σημαντικότατος αυτός αγωνιστής, καταγόταν από το Τσορωτά και μάλλον ήταν κλέφτης στα βουνά πριν την έναρξη του αγώνα. Το γεγονός τούτο πιστοποιείται από το ότι στα δεξιά του αμαξιτού δρόμου Κ.Κλειτορίας- Λευκάσιο ( Τσορωτά ), στα τουρκοβούνια ,υπάρχει σπηλιά που ονομάζεται έως σήμερα «σπηλιά του Μπουλιαρίτη» και που προφανώς ήταν το άντρο του. Μετά την επανάσταση ο Θεόδ. Μπουλιαρίτης εγκαταστάθηκε μονίμως στα Καλάβρυτα και έτσι σε όλες του τις αιτήσεις δηλώνει ως κατοικία του την πόλη αυτή.>>
Και αφού συνεχίζει το ιστορικό του εν λόγω αγωνιστή για τις εκδουλεύσεις και τις μάχες που έλαβε μέρος, καταλήγει:
<<Ενδεχομένως από τον Θεόδ. Μπο(υ)λιαρίτη να κατάγεται η σημερινή Καλαβρυτινή οικογένεια που φέρει το επίθετο Τσορωτιώτη, ως δηλωτικό της αρχικής καταγωγής της. Η οικογένεια αυτή είχε και νεκρούς στην εκτέλεση των Γερμανών την 13.12.1943.>>
No comments:
Post a Comment